Het Stockholm Resilience Centre ontwikkelde de ‘planetaire grenzen’: negen cruciale ecologische processen. Nederland overschrijdt er zeven. Het serieus nemen van deze grenzen heeft ingrijpende gevolgen voor de Nederlandse maatschappij en economie. Hoe ziet dat eruit? De Denktank Welvaart binnen grenzen bracht dit in kaart en presenteert vier scenario’s met beleidsopties om Nederland weer binnen de grenzen te brengen.
Hoe zorgen we dat Nederland binnen de grenzen blijft van wat de aarde aankan?
Nederland neemt, vergeleken met andere landen, een relatief groot beslag op de mondiale milieugebruiksruimte. Door onze hoge consumptie, intensieve productie en afhankelijkheid van import draagt Nederland per hoofd van de bevolking onevenredig bij aan de overschrijding van planetaire grenzen. Wereldwijd zijn inmiddels zes van de negen grenzen overschreden.
Wat betekent dit voor Nederland?
Het zet onze relatie met natuur, economie en samenleving onder druk. Vraagstukken zoals biodiversiteitsverlies, verdroging en milieuvervuiling kunnen ook gevolgen hebben voor onze volksgezondheid, economische stabiliteit en sociale samenhang. Deze ontwikkelingen roepen om een open gesprek over hoe brede welvaart binnen de draagkracht van de aarde vorm kan krijgen in Nederland.
Hoe ziet een Nederland eruit dat wél binnen de grenzen blijft?
Om die vraag te beantwoorden, hebben we als denktank vier toekomstscenario’s ontwikkeld. Vier manieren waarop we onze samenleving kunnen herinrichten — elk met een andere rol voor overheid, markt en samenleving.
Van technologische doorbraken tot lokale gemeenschappen, van stevige overheidssturing tot veranderende consumptie: elk scenario biedt andere kansen, keuzes en spanningen. Maar ze hebben één ding gemeen: ze tonen hoe brede welvaart mogelijk blijft binnen de grenzen van de planeet.
Waarom deze verkenning?
De risico’s van nietsdoen zijn te groot: instabiele ecosystemen, economische kwetsbaarheid en groeiende maatschappelijke ongelijkheid. Daarom bieden we geen pasklaar antwoord, maar een aanzet tot het gesprek. Deze publicatie biedt handvatten om binnen organisaties en bedrijven het gesprek aan te gaan over de invloed van Nederland op de planetaire grenzen.
