Zo kunnen we de rondpompmachine afschaffen

De rondpompmachine heeft schadelijke gevolgen, zo liet Fransman in het eerste deel van dit tweeluik zien. In het tweede deel een overzicht van hoe je de toeslagen volgens hem zou kunnen afschaffen.

Wat moet er bereikt worden?

De doelstellingen bij de afschaffing van de toeslagen volgen uit de lijst met onwenselijke gevolgen van de toeslagen die in deel 1 geschetst zijn: het verlagen van de marginale belastingdruk, het wegnemen of minimaliseren van het risico op problematische schulden als gevolg van een terugbetaalplicht, het wegnemen van de ontmoediging om meer uren te werken, het beperken van de controlelast voor burgers en het herstellen van de handelingsvrijheid van burgers.

Deze nadelige gevolgen van de toeslagen kunnen alleen worden weggenomen door ze zoveel mogelijk af te schaffen, en te proberen om het aantal huishoudens dat ervan afhankelijk is te reduceren. De inkomensondersteuning voor lagere inkomens moet volgens Fransman wel worden gehandhaafd.

Herverdelingseffecten van het afschaffen van de toeslagen moeten zoveel mogelijk worden vermeden en waar dat niet kan, met flankerend beleid worden opgelost (een forse lastenverlichting als ‘smeerolie’?). Ook moet worden geprobeerd om de afschaffing van de toeslagen zoveel mogelijk via de fiscale route te laten lopen, waardoor onderliggende systemen (zorgstelsel, woningmarkt en kinderopvang) ongewijzigd blijven.

Elementen van een alternatief

Omdat het in één keer afschaffen van de toeslagen zonder allerlei andere maatregelen volgens Fransman niet mogelijk is en het verlagen van de belastingen ook geen volledige oplossing biedt, zal het alternatief waarschijnlijk een combinatie zijn van aanpassingen in belastingen, arbeidsbeloning, werknemersverzekeringen, uitkeringen en de toeslagen zelf. En al die aanpassingen moeten gezamenlijk logisch op elkaar aansluiten. Hierin zijn verschillende varianten te bedenken. Een variant die Fransman kansrijk en aantrekkelijk acht bevat de volgende elementen:

• Hogere arbeidsbeloning
• Uitkeerbare heffingskorting
• Brede grondslag belasting op inkomen uit arbeid
• Aanpassing van uitkeringen
• Lagere premies werknemers- en zorgverzekeringen
• Kinderopvang

Meer weten?

Meer weten over deze (of andere) vraagstukken die leven in de financiële wereld? Bekijk de pagina over onze sector Geld of neem contact op met Kees Kraaijeveld.