Om een beter beeld te krijgen van hoe ‘de politiefunctie’ er in Nederland uit zou kunnen zien, vroeg het Ministerie van Justitie en Veiligheid ons een reeks dialoogtafels te organiseren. Het doel: trends en factoren in kaart brengen die van invloed zijn op de politiefunctie in 2040. De resultaten vormen de basis voor een White paper versterking van de politiefunctie, die minister Yeşilgöz in december 2023 naar de Kamer stuurde.
Tijdens de dialoogtafels dachten we na met een gemengd gezelschap van professionals, wetenschappers, beleidsmakers en burgers Dat leverde drie ‘kaarten’ op die de relevante trends en factoren kernachtig beschrijven.
Op de eerste, brede kaart staan allerlei trends en factoren die de toekomst van de politiefunctie kunnen beïnvloeden. Denk aan nieuwe en veranderende dreigingen – zoals de toename van digitale dreigingen en de afname van criminaliteit. Of aan de verschuiving van focus in het werk van organisaties met een politiefunctie naar preventie, ondermijning en meer (psycho)sociale vraagstukken.
Op de tweede kaart staan trends en factoren rondom innovatie. Hier komen technologische innovaties aan bod die invloed hebben op hoe organisaties politiefuncties uitvoeren. Zoals nieuwe DNA-technologie om delicten op te lossen. Of burgers die via track-and-trace sensoren zelf hun gestolen waar kunnen opsporen. Op de kaart staan ook nieuwe manieren van samenwerken. Zoals dat publieke organisaties vaker samenwerkingsverbanden smeden en coördineren met bedrijven, partners en/of burgers. Of dat organisaties vaker regionaal optrekken, zoals in Regionale Informatie- en Expertise Centra (RIECs) om ondermijning aan te pakken.
Tot slot zoomt een derde kaart in op trends en factoren die we moeten meewegen bij het nadenken over wie de politiefunctie uitvoert. Steeds meer en verschillende partijen spelen hierin een rol – van burgers die zelf delicten oplossen, tot aan bedrijven zoals winkelketens die overtreders sanctioneren. Tegelijkertijd ontbreken vaak goede afspraken over wie welke verantwoordelijk heeft en welke taak uitvoert.