In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties maakten we vier toekomstbeelden die antwoord geven op al dit soort vragen. De publicatie ging mee met de Kamerbrief over de Agenda ‘Coalities voor de digitale samenleving’.
Voorspellen is lastig, zeker als het de toekomst betreft – dat zei de Deense fysicus Niels Bohr ooit. We hebben geen glazen bol om te beschrijven hoe de wereld er in 2040 uitziet. Maar we kunnen wel meerdere waarschijnlijke werelden schetsen, en zo een beeld te krijgen van hoe die toekomst er mogelijk uitzien. Hiervoor maakten we vier toekomstbeelden langs twee assen. De ene as gaat over ‘digitaal kapitaal’: de kennis en vaardigheden die we bezitten om digitale technologie weloverwogen in te zetten. De andere as gaat over of we in een samenleving leven die vooral gericht is op particuliere of juist collectieve belangen. Dat levert vier werelden op:
- Autonome Allianties: Een samenleving waarin we vooral in lokale en digitale gemeenschappen leven en waarin digitaal krachtige mensen die gemeenschappen met behulp van technologie zelf vormgeven.
- Krachtig Collectief: Een samenleving waarin mensen veel digitaal kapitaal hebben en dit vooral inzetten om algemene belangen te dienen.
- Sturende Staat: Een samenleving waarin digitale technologie een ‘black box’ voor ons is en mensen weinig digitaal kapitaal hebben, maar waarbij experts bij de overheid en bedrijven digitalisering sturen in ons algemeen belang.
- Machtige Markt: Een samenleving waarbij bedrijven vrij spel krijgen en digitale technologie ontwikkelen waar vraag naar is – en waarbij mensen weinig zicht hebben op hoe die technologie werkt.
