Het einde van globalisering?

Vertrekpunt voor de verkenning was het ‘trillema’ van de econoom Dani Rodrik, die stelt dat diepe economische integratie (globalisering), nationale soevereiniteit (de natiestaat) en democratische controle (democratie) niet samengaan. Staten moeten één van de drie laten varen. Resultaat: vier scenario’s, met trends en factoren die hierbij passen.

Fragmentatie?

Fragmentatie: Het handelsconflict tussen VS en China, de Brexit en de opkomst van rechts-populistische partijen passen goed in één van de scenario’s die we ‘fragmentatie’ hebben genoemd. Hierin is economische globalisering beperkt door isolationisme en protectionisme. Populistische stromingen zijn populair, en landen komen meer op voor hun ‘eigen’ belangen. Internationale economische samenwerking brokkelt af, en dreigingen nemen toe voor veiligheid, klimaat, en het voortbestaan van de EU.

Of is de toekomst minder somber?

Naast fragmentatie werkten we nog drie scenario’s uit, waarin economische globalisering minder sterk afbrokkelt, of juist doorzet.

Machtige natiestaten: Een wereld met sterke soevereiniteit van natiestaten, wat ten koste gaat van economische globalisering. Staten interveniëren om nationale economische belangen en bedrijven te beschermen. Staten werken wel onderling samen, maar in wisselende coalities rond gedeelde belangen. Dat leidt bijvoorbeeld tot blokvorming binnen de EU.

Hyperglobalisering: In dit scenario hebben grote internationale ondernemingen de leiding. Het is een wereld van deregulering, open markten en een kleine overheid die maximale ruimte geven aan marktwerking. Goed voor de economie en veiligheid, slecht voor het klimaat en sociaaleconomische ongelijkheid binnen en tussen landen.

Global governance: Economische globalisering is sterk én gereguleerd. Supranationale organisaties hebben veel macht en slagen erin economische, sociale en klimatologische problemen aan te pakken.

Meer weten?

Meer weten over onze aanpak? Neem contact op met Maarten Gehem, of bekijk de sectorpagina over veiligheid.