Beslissen tussen hoofd en (onder)buik

‘Kees Kraaijeveld helpt organisaties helder na te denken, onder andere door het maken van argumentenkaarten. Welke bias komt hij in zijn praktijk het meest tegen? ‘Het beschikbaarheidseffect en groepsdenken’, zegt hij.

Het beschikbaarheidseffect wil zeggen dat we ons oordeel vaak baseren op informatie die toevallig beschikbaar is. Na een vliegramp stijgt de vliegangst, terwijl de kans op een ongeluk net zo groot is als voorheen. Kraaijeveld: ‘Statistische informatie maakt minder indruk op je hersenen dan een foto van een neergestort vliegtuig.’

Groepsdenken is verwant met de confirmatiebias, de neiging om als er eenmaal een opvatting is gevormd, een sterke voorkeur te ontwikkelen voor bevestigende informatie.

Als hij bij een organisatie een argumentenkaart maakt van lopend beleid, is het opvallend wat er gebeurt, zegt Kraaijeveld. ‘Als we de groepsleden vragen om argumenten tégen het beleid te verzinnen, vinden ze dat lastig. De creativiteit staat stil. Argumenten vóór komen er zo uit.’

Lees het hele artikel.